Çocukları Oruç Tutma Konusunda Zorlamalı Mıyız?

Çocukların oruç tutması konusunda zorluk çıkarmalı mıyız sorusuna Fetva Kurulu'ndan cevap geldi.

Fetvada, "Buluğ çağına ulaşmadan önce yaptıkları ibadetlerden dolayı çocuklara ecir vardır. İmam Nevevî şöyle der: 'Bizim ve diğer mezheplerin imamları der ki: Çocuğa; abdest, namaz, oruç, zekât, itikâf, hac ve Kur'ân tilaveti gibi yapmış olduğu ibadetlerden dolayı ecir yazılır.' İslam âlimlerinin ittifakıyla, yaptığı hatalar için kendisine herhangi bir günah yoktur (Nevevî, el-Mecmû' VIII, 122). Bu ibadetleri çocuklara öğreten veliler için de mükâfat vardır.

Oruç ibadeti buluğ çağına ulaşan kimselere farzdır. Efendimiz (aleyhissalâtu vesselâm) Hazreti Ali'nin rivayet ettiği bir hadiste şöyle buyurur: Kalem üç kişiden kaldırılmıştır; uyanıncaya kadar uyuyan kimseden, akıl baliğ oluncaya kadar çocuktan, aklî dengesi yerine gelinceye kadar deli ve benzeri kişilerden (Tirmizî, Hudûd 1, No: 1423).

İslam âlimleri, Efendimizin (aleyhissalâtu Vesselam) “Çocuklar yedi yaşına geldiklerinde onlara namaz kılmayı emredin. On yaşına vardıklarında hala kılmıyorlarsa (hafifçe) dövünüz." (Ebu Dâvud, Salât 26, No: 495) hadisinin oruç için de geçerli olup olmaması hususunda ihtilaf etmiştir. Şafiî ve Hanbelî fakihleri, çocukları oruç tutmaya alıştırmak için hadisteki uygulamanın oruç için de geçerli olduğunu belirtir. Diğer mezhepler ise bu kıyasın geçersiz olduğu görüşüne giderek; orucun dövme hususunda namaza kıyas edilemeyeceğini belirtirler ki merhum Abdülkerim Zeydan da bunu savunanlar arasındadır (el-Mufassal II, 32).

Zira namaz, oruç gibi çocuklara güçlük veren bir ibadet değildir. Oruç için aynı yöntemi uygulamak ve çocukları zorlamak onlara eziyet verebilir ve -Allah muhafaza- oruçtan soğumalarına neden olabilir. Bunu yapmaktansa çocuğu kendi iradesiyle baş başa bırakmak daha münasip olur." ifadeleri kullanıldı.

(İLKHA)